ስለምንታይ ጉዕዞይ ካብ ንኣስመራ ናብ ኣዲስ ኣበባ ተቐይሩ

ቀዳማይ ክፋል (2)   

ቤት ትምህርቲ እምባትካላ

ካብቶም ላዕለዎት ሓልፍትን ካልኦት ኣስተምህሮ ዝሃብኩዎም እንተተኻኢሉስ፣ ደጋጊመ እናተመላለስኩ ተወሳኺ ብ1992 ኣስተምህሮ ክህብ ስለዝሓተቱኒ ድሕሪ 9 ወርሒ ማለት ወርሒ መስከረም 1993 ተመሊሰ ዝተፈላለየ ሰሚናራት ኣዳልየ፣ ንሓደ ወርሒ ኣስተምህሮ ሃብኩ። እዚ’ውን ኣብ ናይ መስከረም 1993 ሕታም ሓዳስ ኤርትራ ተጻሒፉ ኔሩ።

ብተወሳኺ ኣብቲ ቀዳማይ ጉዕዞይ፣ ናይ ኣስመራ ዩኒቨርስቲ ምክትል ፕረሲደንት ዝነበሩ፣ ነፍሰ ሔር ዶክተር ጃዕፈር፣ ኣብ እምባትካላ ናይ መንግስቲ ሰራሕተኛታት ንምስልጣን ትምህርቲ ንምኽፋት ሓሲብና ስለዘሎና፣ ብወገንካ ይጠቅም ኢዩ እትብሎ ጽሑፋት ሒዝካ ምጻእ። ኣብቲ ናይ ቤት ትምህርቲ ዘድሊ ምድላዋት ክትሕግዘና ንደሊ ኢና ስለዝበሉኒ ብወገነይ ኣዳልየ ከይደ ኔረ። ብዓቕመይ ኣብ እምባትካላ ቤት ትምህርቲ ምቛም ተሳተፍኩን ንኤርትራ ኣብ ዝኸድኩሉ እዋናት ኣብኡ ይምህር ኔረ። እዚ ቤት ትምህርቲ እዚ፣ ብቐጻሊ ንናይ መንግስቲ ሰራሕተኛታት ፍልጠቶምን ክእለቶም ንከመሓይሹን ክምዕብሉን ተባሂሉ ብዙሕ ገንዘብ ወጻኢ ዝተገብረሉ እዩ ኔሩ። ነዚ ንምትግባር፣ ናይ ብዙሓት ኪኢላታትን ፈለጣትን ግዱሳትን ኤርትራውያን ግዜ ጠፊኡን ጽሑፋት ተዳልዩ ኢዩ ኔሩ። እቲ ቤት ትምህርቲ ክሳብ 1998 ዘዕግብ ኣገልግሎት ድሕሪ ምሃቡ፣ ካብ 1998 ክሳብ መስከረም 2001 ብዘይ ኣገልግሎት ጸኒሑ። ብ2001 እቲ ብጀካ ዕንወትን ምስፍሕፋሕ ድንቁርናን ካልእ ዘይፈልጥ ኣረመንየ ኣይተ ኢሳያስ ናብ ቤት ማእሰርቲ ቀየሮ።

ብወርሒ መስከረም 2001፣ ነቶም ብጉጅለ 15 ዝፍለጡ ኣብዚ ናይ እምባትካላ ቤት ትምህርቲ ንኽእሰሩ ጌሩ። ብዛዕባ እዚ ኣብ ዝሓለፈ ወርሒ ኣብኡ ዋርድያ ካብ ዝነበረ እዮብ ሃብተማርያም ሰሚዕኩም ኢኹም። ኣይተ ኢሳያስ ነዞም ሰባት መእሰሪ ሲኢኑሎም ኣይኮነን። እንታይ ድኣ ንዝብል ሓታታይ፣ እቲ ቤት ትምህርቲ ጥቕሚ ዘለዎ ስራሕ ከካይድ ስለዝረኣዮን፣ ዓይኑ ደም ስለዝመልአን ኢዩ። እቶም ዝመሃሩ ዝነበሩ ናይ መንግስቲ ሰራሕተኛታት፣ ብዛዕባ ምዕቡልን ቅልጡፍን ኣሰራርሓን ምምሕዳር ሕዝብን፣ ከመይ ክኸውን ኣለዎ ኢሎም ክዝትዩን ስለዝረኣየ፣ እዚ ዕድል እዚ ንኹሉ ከይባጻሕን ምምሕዳር ሃገር ከይምሓየሽን ብማለት ኢዩ ዓጽይዎ።  

ኣብቲ ኣዋን እቲ ኩሉ ኤርትራዊ ሃገሩ ንኽሃንጽ ዘይተቆጠበ ጻዕሪ የካይድ ኢዩ ኔሩ። ብሓጺሩ ከምቲ ህጻውንቲ ከሎና ኣቦታትና ከብቲ ምስሓረዱ ፍሕኛ ይህቡናሞ፣ ንሕና ድማ ተሓጒስና ነታ ፍሕኛ ኣብቲ መሬት እንዳፋሕፋና “ዕበይለይ ዕበይለይ ቆሎ ዓተር ክህበኪ፣ ቆሎ ስርናይ ክህበኪ” ንብላ ዝነበርና፤ ኤርትራዊ ድማ በብዘለዎ ኮይኑ ንኤርትራ ዕበይለይ ዕበይለይ ክብልን ዘዝኽእሎ ከበርክትን ጀሚሩ ኔሩ ኢዩ። ኮይኑ ግን “ሃዋኺ ብዕራይ ከሎ ጽሩይ ማይ ነይስተ” ከምዝብሃል፣ ኣይተ ኢሳያስ ኣብ ስልጣን ከሎ ኤርትራ ክትምዕብል ኢልካ ምሕሳብ ዕሽነት ኢዩ። 
መደብ ዩኒሰፍን ሓገዝን

ብ1995 ዩኒሰፍ (UNICEF) ተባሂሉ ዝጽዋዕ ናይ ሕቡራት ሃገራት ኣካል፣ ንዓይን ን2 ፕሮፈሰራት ኣሜሪካውያንን፣ ናብ ኤርትራ ከይድና መጽናዕቲ ክንገብር ሓተቱና። ትሕዝቶ መጽናዕቲ ብዛዕባ ዘይምእኩላዊ ምምሕዳርን ኣተጋብሩኡን ኢዩ ኔሩ። ሓደ ካብቶም ፕሮፈሰራት ሓሚሙ ክተርፍ ከሎ ኣነን እቲ ካልኣዩን መጽናዕትና ጀመርና። ናይ ዩኒሰፍ ሓላፊ፣ ሳልሕ ቱርሃን (ወዲ ባንግላድሽ)፣ ኣብ እንገብሮ ኢንተርቪዩ ምሳና ይሳተፍ ነበረ። ኣብዚ ካብ ዝገረመኒ፣ ሓደ መዓልቲ ናብ ቤት ጽሕፈት ዞባዊ ምምሕዳር ኬድና፣ እቲ መጽናዕቲ ብኸመይ ኣገባብ ከምዝካየድን ክንደይ ዞባታት በጺሕና፣ ናይ ቤት ጽሕፈታት ሓለፍትን ረኺብና ኢንተርቪየው ከምእንገብር ምስ ገለጽናሎም፤ ተወካሊ ዩኒሰፍ በዚ ዝካይድ መጽናዕትን ብእንህቦ ረኮመንደሽንን መሰረት ክሳብ 35 ሚልዮን ዶላር ንመንግስቲ ኤርትራ ሓገዝ ክንህብ ንኽእል ኢና በለ። ሓደ ካብቶም ዞባዊ ምምሕዳር ሰራሕተኛ፣ ብዘይ ሕፍረት “ንስኻትኩም ብዙሕ ኣይትድከሙ፣ ንሕና ንኤርትራ ጎቦታታን ስንጭሮታታትን ስለንፈልጦ፣ ምምሕዳር ኣይሽግረናን እዩሞ እቲ ትብልዎ ዘለኹም 35 ሚልዮን ዶላር ንመንግስቲ ኤርትራ ሕጂ ሃቡዋ” በለ። ተወካሊ ዩኒሰፍ ግን ንሕና ብመጽናዕቲ ኢና እቲ ገንዘብ ንህበኩም ክብል መለሰሉ።

ብድሕሪኡ ንጋሽ ባርካ ክሳብ ተሰነይ፣ ንዞባ ማእከልን ደቡብን ብምኻድ ምስ ዝተፈላለዩ ናይ መንግስቲ ቤት ጽሕፈታት ተራኺብና ዘድለየና ሓበሬታ ኣከብና። ብተወሳኺ ኣብ ኣስመራ ዝርከቡ ናይ መንግስቲ ስራሓት ሓለፍቲ እውን ኣዛራረብና።

ነዚ መጽናዕቲ እዚ ኣብ ዘካየድናሉ ግዜ ነዞም ዝስዕቡ 30 ሰባት ኣዘራሪበ።